Bilindiği gibi 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, kademeli olarak yürürlüğe girmek üzere 30.06.2012 tarihinde resmi gazetede yayımlanmıştır.

6331 sayılı Yasa hükümlerinin yürürlüğe girmesiyle, 22.05.2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanunu’nun iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin hükümleri yürürlükten kalkmaktadır. Yeni Kanun’un bazı maddeleri 31.12.2012 tarihinden itibaren yürürlüğe girecek olduğu için bu yazımızda ilk kademeye giren işyerleri için acil yapılacakları bir kez daha hatırlatmak isteriz.

Kanun’un uygulanacağı işyerleri:
İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, faaliyet konularına ve çalışan sayılarına bakılmaksızın kamu ve özel sektöre ait bütün işlere ve işyerlerine, bu işyerlerinin işverenleri ile işveren vekillerine, çırak ve stajyerler de dahil olmak üzere tüm çalışanlarına uygulanacaktır.

Şu kadar ki, Kanun hükümleri; 50 den az çalışanı olan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde 30.06.2014 tarihinden itibaren, 50´den az çalışanı olan ve tehlikeli veya çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde 30.06.2013 tarihinden itibaren, 50´den çok çalışanı olan işyerlerinde ise 30.12.2012 tarihinden itibaren uygulanmaya başlayacaktır.

İşveren yukarıdaki tarihlere uygun olarak işyerinde çalışanlar arasından iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ve diğer sağlık personeli görevlendirir. Çalışanları arasında belirlenen niteliklere sahip personel bulunmaması hâlinde, bu hizmetin tamamını veya bir kısmını ortak sağlık ve güvenlik birimlerinden hizmet alarak yerine getirebilir. Ya da belirlenen niteliklere ve gerekli belgeye sahip olması hâlinde, tehlike sınıfı ve çalışan sayısı dikkate alınarak, bu hizmetin yerine getirilmesini kendisi üstlenebilir.

Kanun’un uygulanacağı işyerlerinin istisnaları:
a) Fabrika, bakım merkezi, dikimevi ve benzeri işyerlerindekiler hariç Türk Silahlı Kuvvetleri, genel kolluk kuvvetleri ve Milli İstihbarat Teşkilatı Müsteşarlığının faaliyetleri,

b) Afet ve acil durum birimlerinin müdahale faaliyetleri,
c) Ev hizmetleri,

ç) Çalışan istihdam etmeksizin kendi nam ve hesabına mal ve hizmet üretimi yapanlar,

d) Hükümlü ve tutuklulara yönelik infaz hizmetleri sırasında, iyileştirme kapsamında yapılan iş yurdu, eğitim, güvenlik ve meslek edindirme faaliyetleri ile ilgili işyerleri istisna olarak sayılmıştır.

Kanun ile işverene işçinin çalışma ortamını işe en uygun hale getirmek ve işçinin sağlığı ve güvenliği için her türlü tedbiri alma yükümlülüğü getirilmiş uymayan işyerlerine ise ciddi yaptırımlar getirilmiştir.

Kanun’un getirdiği cezai müeyyideler aşağıda sayılmıştır:
Mesleki risklerin önlenmesi, eğitim ve bilgi verilmesi dahil her türlü tedbirin alınması, organizasyonun yapılması, gerekli araç ve gereçlerin sağlanması, sağlık ve güvenlik tedbirlerinin değişen şartlara uygun hale getirilmesi ve mevcut durumun iyileştirilmesi çalışmalarının yapılmaması halinde, (her bir yükümlülük için ayrı ayrı olmak üzere) 2 .000 TL.

İş güvenliği uzmanı veya işyeri hekimi görevlendirilmemesi (Görevlendirilmeyen her bir kişi için, devam eden her ay için aynı miktar) 5.000 TL.
Sağlık personeli görevlendirilmemesi (devam eden her ay için aynı miktar) 2.500 TL.

Bu işler için yer ve malzeme temin edilmemesi 1.500 TL

İşyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanlarının hak ve yetkilerinin kısıtlanması halinde 1.500 TL

İş sağlığı ve güvenliği yönünden risk değerlendirmesi yapılmaması/yaptırılmaması durumunda Her ay için % 50 artırımlı 3.000 TL
4.500 TL

İş kazalarının ve meslek hastalıklarının üç iş günü içinde bildirilmemesi 2.000 TL

Çalışanların sağlık muayenelerinin yaptırılmamış olması (işe girişlerde, iş değişikliklerinde, periyodik aralıklarla vb.) her bir işçi için, 1.000 TL

Denetimi engelleyen işverene, 5.000 TL

İşyeri durdurulmasına rağmen faaliyete devam ederse işverene, 10.000 TL

Büyük endüstriyel kaza oluşabilecek işyerlerinde, büyük kaza önleme politika belgesi hazırlamayan işverene, 50.000 TL

Büyük endüstriyel kaza oluşabilecek işyerlerinde, güvenlik raporunu hazırlayıp Bakanlığın değerlendirmesine sunmadan işyerini faaliyete geçiren, işletilmesine Bakanlıkça izin verilmeyen işyerini açan veya durdurulan işyerinde faaliyete devam eden işverene, 80.000 TL

Av.Ayşe Z. AYDIN

ARED Genel Koordinatörü

Açıkhavada Haberler / Kasım 2012